In gesprek met Jan-Pedro Vis van Renewi: “Afval bestaat niet, het is een grondstof”

Dag Jan-Pedro, wat houdt jouw rol bij Renewi precies in?

“Ik ben verantwoordelijk voor alles wat met onze materialen te maken heeft. Renewi is eigenlijk een bedrijf met twee gezichten: aan de ene kant halen we afval op. Dat is onze collectiekant. Aan de andere kant zijn we een recyclingbedrijf dat die afvalstromen omzet in grondstoffen. Ik zit aan de materialenkant. Dat kan van alles zijn: metalen, hout, plastics, compost, zelfs groen gas. Het mooie is dat we steeds nieuwe waardeketens opzetten. Dat is complex, maar ook ontzettend waardevol. Ik wil bijdragen aan een betere maatschappij, maar wél vanuit een businesscontext. Je hebt pas echt impact als je het milieuvraagstuk en het verdienmodel samenbrengt.”

De circulaire economie lijkt al jaren te stagneren. Hoe kijk jij daartegenaan?

“Wil je circulariteit echt grootschalig aanpakken, dan moet je hele waardeketens anders inrichten. Tijdens corona zag je een piek in de vraag naar gerecycled materiaal. Nu virgin materialen weer goedkoper zijn, zakt dat weg. Het is enorm lastig om te blijven investeren met zo veel onzekerheid. Maar ik ben er heilig van overtuigd dat bedrijven die nu doorpakken daar straks de vruchten van plukken. Ze zijn bijvoorbeeld voorbereid op grondstoffenschaarste en stijgende olieprijzen. Bovendien: wetgeving wordt strenger, dus recyclen levert straks ook marktvoordeel op. We zijn de weg richting een circulaire economie al ingeslagen. Hoe snel we verdergaan, bepalen we samen.”

Circulariteit klinkt voor veel ondernemers nog als duur en ingewikkeld. Kun je er echt geld mee verdienen?

“Ja zeker, maar niet altijd direct. Vaak is het initieel duurder, zoals je ook bij elektrische auto’s zag. Die werden pas betaalbaar nadat ze jarenlang gestimuleerd zijn. Datzelfde geldt voor recyclen: het begint inefficiënt, maar naarmate je processen optimaliseert, wordt het competitief. De overheid speelt daarin ook een belangrijke rol. Zonder hulp in de beginfase red je het niet. Maar op lange termijn zie je echt voordelen.”

Welke rol speelt afval in de circulaire economie volgens Renewi?

“Voor ons bestaat afval niet. Alles is een potentiële grondstof. Het belangrijkste is natuurlijk afval voorkomen. En als er dan toch afval is, scheid het aan de bron. Hoe schoner en beter je dat doet, hoe hoger de kwaliteit van de nieuwe materialen die we eruit kunnen halen. Slecht gescheiden afval achteraf pas scheiden is technisch veel lastiger — en duurder.”

Renewi is met meer dan een miljard omzet een serieuze speler. Hoe hebben jullie dat voor elkaar gekregen als circulair bedrijf?

“We zijn groot geworden in de traditionele recyclestromen: glas, compost, hout. Die markten zijn inmiddels volwassen. Dat geeft ons de ruimte om te investeren in nieuwe waardeketens, zoals plasticrecycling. Omdat we zo’n brede basis hebben, kunnen we dat aan. Onze kracht zit ook in onze toegang tot afval: we zijn een van de grootste inzamelaars van Nederland en hebben enorme kennis van verwerking

Wat is op dit moment jullie grootste uitdaging?

“De materiaalprijzen. De plasticrecyclaatmarkt is bijvoorbeeld ingestort. Dan is de vraag: hoe blijven we op lange termijn waarde leveren? Hoe zorgen we dat we ook in slechtere tijden een duurzaam verdienmodel houden?”

En wat doet de aankomende Europese regelgeving op plastics met jullie?

“Vanaf 2030 wordt op Europees niveau een minimumeis voor gerecyclede content voor verpakkingen ingevoerd. We roepen op dergelijke normen ook in te voeren voor alle andere producten waar plastics in voorkomen. We moeten doorpakken. De vraag is: hoe zorgen we dat het wél lukt? Anders blijven we in dezelfde cirkel ronddraaien.”

Waar ben je het meest trots op als het gaat om circulariteit?

“Onder meer op ons werk in betonrecycling. In de afgelopen achttien maanden hebben we samen met Rijkswaterstaat en de betonindustrie bewezen dat het kán. Onze gerecyclede materialen zitten nu in een viaduct van de A9. En let wel: daar denderen vrachtwagens van 50 ton overheen. Technisch een prestatie, maar vooral ook een succes van samenwerking in de keten. Dát zijn de stappen waar ik het voor doe.”

Hoe zie je de toekomst van de circulaire economie?

“Alleen samen krijgen we het voor elkaar. Overheden, bedrijven, producenten, leveranciers; iedereen moet meedoen. Neem beton: technisch kan het, maar het vraagt keihard werken van heel veel partijen. Dat lukt alleen als je de handen ineenslaat.”

Tot slot: wat wil je de lezer meegeven?

“Wacht niet op de overheid. Kijk wat jij zélf kunt doen, in je eigen bedrijf. Of je nu inkoopt, producten maakt of een dienst levert: iedereen kan impact maken. Uiteindelijk zijn het mensen die ketens veranderen — niet regels of rapporten. Dus onderschat jezelf niet.”