In het denken over duurzaamheid is het rekenen met ‘echte prijzen’ daarom ook een klassieker. Als je alle schade die je veroorzaakt door de productie en het gebruik van een product zou meenemen in de prijs, dan zouden schone en duurzame producten veel goedkoper zijn, en vervuilende duurder. Precies wat je wilt, als je naar een duurzame economie streeft.
De prijs van een diersoort
De praktijk is uiteraard weerbarstiger dan de theorie. Want hoe bereken je hoe wat precies die maatschappelijke kosten zijn? Wat kost het om klimaatverandering tegen te gaan, of de uitstoot van fijnstof? Wat mag het kosten om ervoor te zorgen dat een diersoort niet uitsterft? Hoe bereken je de prijs van bodemdegradatie in een Peruaanse koffieplantage door in de prijs van een bakkie leut? Dat zijn lastige vragen, waarvan de uitkomst nog lang niet vast ligt.
Fiscale vergroening
Hoe hoog de kosten voor maatschappelijke schade liggen, is lastig te bepalen (zie ook kader over CO2). Maar een ander vraagstuk is: aan wie zou je geld moeten overmaken? Ook daar zijn allerlei opties voor te bedenken. Een belasting, te betalen aan de overheid ligt voor de hand (fiscale vergroening), maar een handelssysteem zoals dat bestaat voor CO2 is ook denkbaar. Of een combinatie van die systemen.
De praktische uitvoering is dus nog niet zo simpel, maar het achterliggende principe is glashelder: door vervuilende activiteiten duurder te maken, worden duurzamere opties aantrekkelijker. Zo´n aanpak is nodig, want uiteindelijk draait er altijd iemand op voor de maatschappelijke kosten, nu of later.
Echte prijzen rekenen met Interne CO2-prijs
Koplopers op het gebied van duurzaamheid rekenen intern soms al met ‘echte prijzen’. Dat houdt in dat ze hun maatschappelijke impact beschrijven, kwantificeren en er een prijs aan hangen. Op die manier kunnen ze een maatschappelijke winst- en verliesrekening opstellen. Voor de uitstoot van CO2 rekenen ze dan bijvoorbeeld met 100 euro per ton. Door bij investeringen in gebouwen of machines rekening te houden met deze ´echte prijzen´ kiezen ze automatisch voor duurzamere varianten.
Wat mag CO2-uitstoot kosten?
Doordat klimaatverandering een uiterst urgent onderwerp is, loopt het debat over een CO2-prijs voor op de discussies over het beprijzen van andere ‘externaliteiten’. Maar ook over de prijs die zou moeten staan op het uitstoten van een ton CO2 bestaan zeer uiteenlopende gedachten.
- € 5: dit is de prijs die je als vakantieganger betaalt als je je vliegreis wilt compenseren
- € 25-€ 30: actuele prijs op de ETS-markt, het emissiehandelssysteem waarop grote bedrijven hun emissierechten kunnen kopen en verkopen.
- € 50 – € 80: de prijs die nodig is om het bedrijfsleven voldoende prikkels te geven om het klimaatakkoord van Parijs te halen. Volgens DNB lijdt de economie nauwelijks onder een CO2-belasting van 50 euro per ton.
- € 100 – € 120: kosten van de maatschappelijke schade door klimaatverandering. Koplopers bij MVO Nederland (zoals Geelen Counterflow, PwC en Moyee) rekenen vaak met 100 euro per ton bij interne CO2-beprijzing.
- € 600-700: reële prijs van klimaatverandering volgens Duits onderzoek en het Klimaatverbond.
Aan de slag
Zelf aan de slag met echte prijzen rekenen in je bedrijfsvoering?
Start bijvoorbeeld met het rekenen van een interne CO2-prijs. Deze download helpt je op weg.
Werk je in de luchtvaartsector? Lees dan meer over echte prijzen toepassen in de luchtvaart.