Prinsjesdag met echte prijzen

Het is vandaag de eerste Prinsjesdag van Wopke Hoekstra als minister van Financiën. Voor tientallen camera’s presenteert hij zijn koffertje met de Miljoenennota, de begrotingen van alle ministeries en het Belastingplan 2019. Een koffertje waarin het cijferwerk nog niet sluitend is.

ECHTE PRIJZEN

Voor een toekomstbestendige Prinsjesdagkoffer zou het kabinet oog moeten hebben voor echte prijzen. Daarin zijn de externe effecten van onze economische activiteit en productie meegenomen. Denk aan effecten op ons klimaat, op biodiversiteit, op gezondheid, op bodemvruchtbaarheid, op arbeidsparticipatie en op het toewerken naar de Sustainable Development Goals (SDG’s). Het is een enorme opgave om op die manier naar begrotingen en financiële cijfers te kijken, en het vergt lef en flexibiliteit. Maar het is wel keihard nodig om de aarde terug in balans te brengen en om de SDG’s te behalen.

Eerder dit jaar zette Nederland daarin een belangrijke stap. Op de derde woensdag van mei – Verantwoordingsdag – presenteerde Hoekstra als minister van Financiën het Financieel Jaarverslag van het Rijk en de jaarverslagen van de ministeries, waarin staat hoeveel geld er is uitgegeven en waaraan. Dit jaar verscheen op Verantwoordingsdag voor het eerst ook de Monitor Brede Welvaart. Daarin beschrijft het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) hoe de welvaart zich in de brede zin van het woord zich in Nederland ontwikkelt. Het gaat daarbij om zowel de economische als de ecologische en sociaal-maatschappelijke kanten van welvaart.

In zijn Duurzame Troonrede op de eerste dinsdag van september stelde Volkert Engelsman (Eosta) dat we er ‘kennelijk aan toe [zijn] om een aantal fundamentele waarden in ons marktsysteem te integreren die we als mensheid nodig hebben’. Dat zie ik terug in deze combinatie van de cijfermatige jaarverslagen met de ontwikkeling van de brede welvaart in Nederland. En dat is voor duurzaamheid een goede ontwikkeling.

BEMOEDIGENDE INITIATIEVEN

Bemoedigende initiatieven zien we al. In het eerste jaar van het kabinet-Rutte III werkte minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedsel) aan experimenten met de werkelijke kosten voor voedsel. Staatssecretaris Van Veldhoven (Infrastructuur & Waterstaat) werkt aan een schaduwprijs bij inkoop door overheden, om de vermeden ton CO2 in aanbestedingsbeslissingen mee te nemen. Minister Wiebes (Economische Zaken & Klimaat) werkt aan een CO2-prijs voor de elektriciteitssector. En dit zien we niet alleen in ‘Den Haag’. De financiële sector zet snel stappen om hun portfolio en beleggingsstrategieën in lijn met de klimaatdoelen te brengen.

En ook de Rijksoverheid beweegt zich dus in de goede richting. Het zijn nog kleine, eerste stapjes. Vanuit duurzame ondernemers zeg ik op deze Prinsjesdag: zet dit stevig door komende jaren. Betrek de werkelijke kosten bij de Algemene Politieke Beschouwingen komende dagen. Schaal deze experimenten op, leer van het koplopende bedrijfsleven, en maak die echte prijs ook de échte prijs, die we zo snel mogelijk terugzien in beide koffertjes van de minister van Financiën.

Michel Schuurman
directeur Economie & Politiek MVO Nederland

Wil je weten hoe de duurzame bedrijven in ons partnernetwerk aan de slag zijn met echte prijzen? Lees meer over biologisch groente- en fruitbedrijf Eostahet innovatieproject dat we starten rondom CO2-beprijzing, de Groene Netten-coalitie en de website van onze partner True Price.

(Beeld: Ministerie van Financiën, Martijn Beekman)