Politics Update: over duurzaam inkopen in de nieuwe economie
nieuws Nieuwe Rijkdom 28 augustus 2019
Je bent als ondernemer in het netwerk van MVO Nederland hard aan de slag om je product of dienst te verduurzamen. Dan is het natuurlijk ook van groot belang dat er markt voor is. De overheid koopt jaarlijks voor ongeveer 73 miljard euro in en is dus een grote speler. MVO Nederland ziet Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) als een belangrijke voorwaarde voor het bereiken van de nieuwe economie: klimaatneutraal, circulair, inclusief en met eerlijke ketens. Deze maand vertellen we in de Politics Update over MVI-ontwikkelingen en wat jij er als ondernemer aan hebt.
Laten we beginnen bij de ontwikkelingen in de politiek. Begin juli 2019 zette staatssecretaris Stientje van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat in een brief aan de Tweede Kamer de stand van zaken rondom MVI op een rij. Daarin stond onder meer dat de Rijksoverheid activiteiten onderneemt om gemeenten, provincies, waterschappen en de eigen rijksdiensten te stimuleren MVI ambitieus in te zetten. En wel langs drie hoofdlijnen. De eerste: meer maatschappelijk verantwoorde opdrachtgevers. Daarnaast is er aandacht nodig voor kennis en instrumenten rondom MVI. Tot slot is het belangrijk om te monitoren of er de komende periode meer op MVI wordt ingezet. De Rijksoverheid werkt momenteel al aan deze drie punten. Een belangrijk voorbeeld is het Manifest MVI dat andere overheden kunnen ondertekenen. Ook lopen er inkooppilots en leernetwerken.
Wat MVO Nederland vindt van duurzaam inkopen
MVO Nederland ziet vanuit duurzame ondernemers dat de genoemde activiteiten en instrumenten leiden tot innovatieve en ambitieuze inkooptrajecten en aanbestedingen. Maar de grote uitdaging is om de stap te zetten van duurzaam inkopen naar duurzaam opdrachtgeverschap. Want de inkoper is zeker niet de enige in een overheidsorganisatie die aan de slag is met een inkooptraject of aanbesteding. Denk ook aan de budgethouder, interne opdrachtgever en bestuurder. Ook zij leggen de lat hoog.
We merken in ons netwerk nog te vaak dat niet de héle organisatie aan boord is voor een duurzaam inkooptraject, waardoor de duurzaamheidseisen in de vraag minder zwaar meetellen dan de prijs. We horen dat dit gebeurt bij circulaire inkooptrajecten, maar ook als het gaat om de sociale component. Denk aan de ‘social return on investment’ (SROI) bij bijvoorbeeld aanbestedingen in de ICT-sector. Hierbij vraagt de aanbestedende dienst wel om aandacht voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, maar wil de daadwerkelijke interne opdrachtgever hier vaak toch niet mee aan de slag. Het gevolg? ICT-dienstverleners doen wel moeite om de juiste mensen te vinden, maar moeten die vervolgens weer teleurstellen.
Onze handvatten voor het Rijk
Er is kortom nog veel te verbeteren én duurzaamheidswinst te boeken. De omslag van inkoop naar opdrachtgeverschap is wat ons betreft dus de centrale opgave voor komende periode. Niet voor niets brachten we deze stelling naar voren in het rapport ‘Transitie te koop? Beleid, opdrachtgever en inkoper samen aan de slag’: om meer impact te maken moeten de positie en rol van de opdrachtgever beter benut worden. In het rapport staan handvatten om de inkoopkracht van het Rijk beter te benutten en om de duurzame beweging die in gang is gezet te versterken.
Hoe dragen wij ons steentje bij in de politiek?
Het is duidelijk: het inzetten van de inkoopkracht om de transitie naar een nieuwe economie te versnellen is urgenter dan ooit. Wij proberen er vanuit MVO Nederland voor te zorgen dat de duurzame uitvraag aan de markt groter wordt. Dat doen we onder andere door MVI te blijven agenderen in politiek Den Haag. Veel bedrijven zijn keihard aan de slag om te verduurzamen, maar uiteindelijk bepaalt de klant wat je doet. Dus als we deze verschuiving steeds meer weten te maken, gaan inkopers andere eisen stellen. En dan kunnen we echt gaan opschalen.
Aan de slag met circulair inkopen
Nu weet je wat wij doen aan MVI, maar ben je zelf eigenlijk al aan de slag met het verduurzamen van je inkoop? Als je van start wil met circulair inkopen, kijk dan eens naar de Green Deal Circulair Inkopen, een coalitie van publieke en private organisaties die de circulaire economie aanjagen vanuit hun inkoopbeleid. Speciaal voor bedrijven en organisaties die meer willen weten, lanceerde MVO Nederland, NEVI, PIANOo en Rijkswaterstaat onlangs de Wegwijzer Circulair Inkopen, een verzameling van beschikbare kennis, tips en voorbeelden op het gebied van circulair inkopen. Met de handvatten in deze wegwijzer kun je zowel op strategisch niveau beslissingen nemen als op uitvoerend niveau concrete stappen zetten. In de MVI-wegwijzer vind je een overzicht van hulpmiddelen bij duurzaam inkopen.
Vragen over MVI? Neem dan contact met ons op via de knop hieronder.