Onze voetafdruk is te groot, laten we deze samen verkleinen
opinie Nieuwe Rijkdom 25 mei 2022
Wie de Monitor Brede Welvaart 2022 van het CBS bekijkt zou zomaar kunnen concluderen dat het best goed gaat met Nederland. Onze economie floreert. Het leven is hier veilig en welvarend. Maar, wie beter leest ziet dat die welvaart in ons land vooral komt door onze gigantische voetafdruk – of zoals CBS het noemt: spillover. Met andere woorden: onze rijkdom hier leidt vooral tot ellende op andere plekken op de wereld. Sterker nog: onze impact op het klimaat en de biodiversiteit is zó groot, dat het vergroten van de brede welvaart op die plekken vrijwel onmogelijk is.
Vorige week zat ik in een panel waarin we de resultaten van de Monitor Brede Welvaart bespraken met onder andere Martijn Visser van Lidl. Lidl is een Duits bedrijf en het Duitse overheidsbeleid maakt dat Lidl zich vanaf 2023 moet verantwoorden over ketentransparantie. Dit zorgt ervoor dat Lidl versneld haar ketens transparant maakt, zo vertelde Martijn. Een duidelijk speelveld van de overheid duwt bedrijven de juiste richting in, zo bleek maar weer.
Ik noemde daar onder meer de schokkende positie van Nederland op de ranglijst van landen met de grootste voetafdruk: positie 159 van de 165. Niet bepaald een positie om trots op te zijn, als je je bedenkt dat Haïti daar staat op de World Happiness Index, Noord-Korea op de corruptie-index of Somalië op de lijst landen met hoogste inkomen per hoofd van de bevolking. Best ongemakkelijk, om nog maar even in het thema van NE22 te blijven.
Nu hoor ik je denken: maar Maria, jij denkt toch altijd in kansen en gelooft in de veranderkracht van bedrijven? Dat klopt. Daarom ben ik ook zeker niet moedeloos. We kunnen namelijk deze voetafdruk samen verkleinen. Ik heb twee belangrijke activiteiten voor bedrijven op een rij gezet. Activiteiten die de bedrijven in ons netwerk overigens ook al doen.
Transparantie in de keten
De meest logische stap is het verbeteren van de transparantie over de impact van je bedrijf in de keten. Want hoewel dit in de aankomende Europese regelgeving en de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) zit verwerkt, moet het natuurlijk sneller én beter. Transparantie is daarbij een middel en geen doel op zich. Uit het NEx-onderzoek blijkt dat MVO Nederland-partners meer informatie op hun website hebben staan over duurzaam inkopen en due diligence dan niet-partners. Kortom: het kan. En daarin kun je zelf het voorbeeld geven.
Biodiversiteit
Onze voetafdruk heeft een rampzalige invloed op het al het leven op aarde. Bomen, planten, dieren, schimmels en insecten hebben elkaar allemaal nodig. Als er te veel soorten verdwijnen stort het kaartenhuis in. Ondernemers werken aan het behoud van natuurlijke rijkdommen. Hier, maar ook verderop in hun keten. Dat betekent niet alleen dat we met zijn alleen moeten investeren in nestkasten, akkerranden en insectenhotels, maar vooral dat we de natuur integraal gaan meenemen in onze bedrijfsvoering. Zet natuurlijk kapitaal hoog op de agenda in de directiekamer, maak een plan en ga aan de slag. Wij ontwikkelden een praktisch stappenplan, dus wat houdt je nog tegen?
IMVO-wetgeving
Tot slot wil ik graag ook nog een welvaartsballetje bij de overheid neerleggen. Want het feit dat ons belastingstelsel paradijselijker is dan landen als Monaco, Malta en Panama, is ongelofelijk. Fiscale trucs leveren geen welvaart op – dankzij ons stelsel landt publiek geld slechts in private zakken. Het is dus aan Kabinet Rutte IV om zo snel mogelijk vaart te zetten achter de invoering van de Europese regelgeving met aanvullende IMVO-wetgeving in Nederland. In navolging van landen als Duitsland en Frankrijk.
Zo zie je maar: onze voetafdruk maken we samen. Ook kleiner dus. Ik heb niet de illusie dat mijn column nu de grote ommekeer gaat betekenen, maar al is er maar één iemand die ik op een ander spoor heb kunnen zetten ben ik je dankbaar. Wie weet staan we dan volgend jaar een paar plekken hoger.
