Inclusief ondernemen: hoe we de kloof tussen arm en rijk kunnen oplossen via werk
opinie Inclusief ondernemen 25 februari 2021
Met de verkiezingen in aantocht en de Minister van de nieuwe economie al vol in actie om de stem van duurzame ondernemers te laten horen, is het nu ook de hoogste tijd om kritisch te kijken naar jouw stem op 17 maart. Voor mij is een van de doorslaggevende pijlers de inzet van een politieke partij om de sociaaleconomische verschillen te verkleinen. Want de kloof tussen arm en rijk groeit en dit brengt de transitie naar een inclusieve, nieuwe economie niet bepaald dichterbij. In de analyse van de verkiezingsprogramma’s die we bij MVO Nederland maakten, zien we dat het veelal bij vrijblijvendheden blijft op dit thema. En omdat ik geloof dat werk en arbeidsmarktparticipatie een essentiële rol spelen in het verkleinen van de kloof, heb ik met name gekeken naar hoe dit terugkomt in de diverse programma’s. En dat is lang niet altijd zo concreet als het zou moeten.
Om maar eens een voorbeeld te noemen: de christelijke partijen blazen hoog van de toren over gelijke kansen voor iedereen, maar besteden weinig aandacht aan beloningsverschillen tussen mannen en vrouwen, en de ondervertegenwoordiging van vrouwen in topfuncties. En waar de VVD bijvoorbeeld rept over het wettelijk vastleggen van gelijke kansen voor iedereen bij sollicitaties, werkt het dat niet of nauwelijks uit in concrete voorstellen. Nu is elke uitspraak in het programma hierover natuurlijk beter dan niets, maar het zijn uitspraken die al tientallen jaren in de diverse programma’s staan. Hoe concreter de voorstellen, hoe meer kans dat onze stem omgezet wordt tot concrete actie.
Arbeidsparticipatie moet omhoog
Inclusief ondernemen is voor MVO Nederland als ondernemersbeweging een belangrijk agendapunt naar de nieuwe economie. Zoals gezegd vind ik de rol van arbeidsparticipatie en betaald werk daarin essentieel – zowel sociaal als economisch. Immers, een hogere participatie heeft positieve effecten op de economie en op de collectieve lasten. Maar betaald werk is veel meer; het geeft mensen zelfvertrouwen en het biedt kansen voor continu leren en ontwikkelen. De kansen op gezond leven en gezonde voeding zijn bovendien groter, zowel voor de medewerkers als hun kinderen. En kinderen hebben met werkende ouders rolmodellen voor hun eigen toekomst.
Onze economie draait op menselijk kapitaal en we hebben juist ook iedereen nodig. Al is het alleen maar om de energietransitie te versnellen; nu gaat die door 20.000 niet in te vullen vacatures veel te traag. Volgens berekeningen van TNO levert de transitie naar de circulaire economie bovendien een extra 90.000 banen op. Daarnaast zijn er veel mensen die wel wíllen werken, maar daartoe niet altijd de kans krijgen, zoals vluchtelingen en asielzoekers. Dit heeft grote persoonlijke gevolgen, maar ook maatschappelijke zoals minder integratie en een lagere, toekomstige arbeidsparticipatie. Kortom: in een inclusieve arbeidsmarkt hoort iedereen een kans te krijgen, omdat de gevolgen van níet meedoen vergaand en ingrijpend zijn. Het verlagen van de lasten van arbeid middels een nieuw belastingsysteem is een belangrijke stimulans waar MVO Nederland sterk voor pleit. Ook dit zorgt er voor dat meer mensen mee kunnen doen.
Welke partijen geven het goede voorbeeld?
En dus moeten we op zoek naar politieke partijen die mensen zonder betaald werk wél aan het werk kunnen krijgen. Door te werken met positieve prikkels voor werkgevers als vrouwenquota, positieve discriminatie en normstellingen voor mensen met een beperking. Zo zijn werkgevers intrinsiek te motiveren deze mensen op te nemen, te begeleiden en te ontwikkelen. Gelukkig zijn er partijen – zo blijkt uit onze analyse – met concrete voorstellen. D66 wil bijvoorbeeld naar gratis kinderopvang en een langer partnerverlof om werk en zorgtaken te combineren. De PvdA heeft het heel concreet over een transitieverlof voor transpersonen. En GroenLinks wil een quotum voor mensen met een arbeidsbeperking. Niet voor niets scoren zij een groener bolletje in onze analyse.
Nu ben ik hier absoluut niet om jou een stemadvies te geven, maar mijn oproep voor komende weken is wel: download onze analyse, kijk welk onderwerp voor jou belangrijk is en neem dat mee in jouw stemkeuze op 17 maart 2021. Het volgende kabinet is tenslotte de laatste die aan de touwtjes trekt richting het kantelpunt in 2025, als twintig procent van de economie om moet gaan in de nieuwe economie. Wat je ook gaat stemmen, ik hoop je met deze column een beetje te laten realiseren hoe belangrijk het is dat we een regeerakkoord krijgen met concrete voorstellen voor een inclusieve economie.
