In gesprek met onze adviseur public affairs over de imvo-wetgeving #2

nieuws Transparante ketens 20 december 2022

Hé Siri, hoe gaat ‘ie? Na het zomerreces spraken we je voor het laatst. Toen ging het vooral over de komst van een nationale IMVO-wet. Je stond positief tegenover ambitieuze nationale wetgeving maar keek kritisch naar het proces. Het wetsvoorstel staat pas in de zomer van 2023 op de planning. Is er inmiddels al enige vooruitgang geboekt? 

“Het kabinet is nog steeds bezig met de wet. Inmiddels is er echter ook een initiatiefwet ingediend door ChristenUnie, D66, SP, PvdA, GroenLinks en Volt.” 

Interessant, wat houdt die wet precies in? 

“De wet verplicht bedrijven om de nadelige gevolgen van hun bedrijfsactiviteiten op mens en natuur wereldwijd in kaart te brengen, te voorkomen en verminderen. Dit is broodnodig om ketens van bedrijven sneller te verduurzamen.” 

Waarom pleit MVO Nederland als stem van de duurzame ondernemer zo voor die wetgeving? 

“In ons netwerk zien we volop bedrijven die zich inzetten voor transparantie in hun productieketen en het tegengaan en voorkomen van negatieve gevolgen voor mens en natuur. Zij vragen om wetgeving, zodat zij geen concurrentienadeel meer ervaren. Het speelveld tussen koplopers en achterblijvers is nu niet gelijk. Idem voor het speelveld tussen bedrijven die greenwashen en bedrijven die daadwerkelijk voor transparantie instaan. Dit benadeelt bedrijven die willen innoveren en versnellen.” 

Dat begrijp ik zeker. En het schijnt dat er ook nog eens wetgeving aankomt op EU-niveau, niet? 

“Ja, onder andere op gebied van transparantie, productpaspoorten en de Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid (UPV). Door in Nederlands IMVO-beleid vooruit te lopen op aanstaande EU-wetgeving creëren we concurrentievoordeel ten opzichte van andere EU-landen.” 

Wat vindt MVO Nederland wat dat betreft van de initiatiefwet die is ingediend? 

“Om iedereen écht aan de duurzame standaard te houden en dat speelveld écht gelijk te trekken komt de reikwijdte van de initiatiefwet nu tekort – met name voor mkb-bedrijven die zich op dit moment al inzetten voor transparante ketens en verantwoord internationaal ondernemen. De OESO-richtlijnen gelden voor alle bedrijven, de initiatiefwet geldt in eerste instantie alleen voor bedrijven met meer dan 250 medewerkers. Na vijf jaar én een evaluatie wordt bezien of het proces ook voor 50+ bedrijven gaat gelden. Daar zit te weinig zekerheid en ambitie in wat ons betreft.” 

Wat moet er volgens jou gebeuren met de wet? Kan er nog iets anders of beter?  

“We roepen de politiek op om de due diligence–plicht uit te breiden naar het mkb. Nederland telt veel mkb-bedrijven die samen een enorme innovatiekracht hebben. Voor hen is ketenverantwoordelijkheid een gegeven, geen plicht. Bovendien krijgen zij als schakel in de keten van grotere ondernemingen hoe dan ook te maken met de zorgvuldigheidsplicht. Het is daarom beter om direct rekening te houden met het mkb en specifieke ondersteuning onderdeel te maken van de uitvoering.” 

Is het niet beter om de wet op Europees niveau af te wachten?  

“Natuurlijk hebben wij ook het liefst dat er duidelijke regels komen voor bedrijven in de hele EU. Door de initiatiefwet nu in te voeren zendt Nederland echter wel een sterk signaal naar de EU om meer te doen. Wetgeving die geldt voor álle bedrijven in risicosectoren, waarbij risico’s inzichtelijk worden gemaakt over de héle keten. Zonder te werken aan een eigen nationale wetgeving is het voor Nederland moeilijker een leidende rol in dit proces in te nemen.” 

Tot slot: hoe gaat dit nu verder? 

“De initiatiefwet wordt in januari 2023 besproken met experts en bedrijven in een rondetafelgesprek. Ook kunnen Kamerleden vragen indienen over de wet bij de initiatiefnemers. Als de Tweede én Eerste Kamer de wet aannemen, is het aan de regering om deze wet te implementeren.  

Meer lezen over ons standpunt? Download hier de position paper.