Een kerstvertelling over de nieuwe economie
nieuws 23 december 2022
Het is enkele dagen voor het kerstfeest met collega’s van MVO Nederland. Ik zit ontgoocheld achter een koud bureau mijn speech voor te bereiden. Een speech waarvan je wilt dat die verbindt en verwarmt. In plaats daarvan merk ik al snel dat mijn ongemak zich uit in een ongezellig en koud verhaal.
Ik sta inmiddels ruim zes jaar aan het roer van MVO Nederland, een ondernemersbeweging die gelooft in een economie die wél past binnen de grenzen van natuur en maatschappij. Om dat voor elkaar te krijgen moet het huidige systeem op de schop. Wij stimuleren en ondersteunen bedrijven om dit voor elkaar te krijgen en sporen de overheid aan om duurzaam ondernemen de standaard te maken. Om dat voor elkaar te krijgen werken we met ambitie: in 2025 willen we dat twintig procent van de Nederlandse economie duurzaam is. Oftewel: gestoeld op meer dan financiële waarden alleen en binnen de grenzen van de natuur en maatschappij.
A Christmas Carol
Maar het schiet niet op en daar word ik chagrijnig van. Ik lijk Ebenezer Scrooge wel. Je weet wel, die hardwerkende zakenman uit A Christmas Carol die op kerstavond met zijn boekhouder in een steenkoude kamer zit en zijn neef – die hem een gelukkig kerstfeest wenst en uitnodigt voor het diner – wegstuurt.
Als jonge man had Ebenezer Scrooge liefde en familie in zijn leven, maar na vele tegenslagen verloor hij het verlangen om deel uit te maken van de samenleving en van een familie. Een zorgzaam mens zijn kon hij niet – alles draaide om geld en macht. En hoewel enigszins gechargeerd, zou je Scrooge zomaar kunnen zien als een symbool voor ons huidige economische systeem. Een systeem geregeerd door egoïsme en een gebrek aan mededogen. En een systeem dat ver over de grenzen van de planeet opereert.
De geest van het verleden
Het is de nacht nadat ik mijn speech in de prullenbak heb gegooid. Ik val gelukkig snel in slaap. En net als Scrooge word ik bezocht door drie geesten. Te beginnen met de geest van het verleden. Ik denk terug aan 2004 toen Herman Wijffels aan de wieg stond van MVO Nederland om kennis en informatie over mvo bij bedrijven te stimuleren. Kennis en informatie is nu volop beschikbaar. Maatschappelijk verantwoord ondernemen is algemeen bekend – het klinkt zelfs al ietwat ouderwets. En dat is goed.
De geest van het heden
Ik draai me nog eens om en de droom gaat door. De geest van het heden toont me het MVO Nederland van vandaag. Als het grootste duurzame-bedrijvennetwerk van Europa zetten we ons met bedrijven in voor een omslag in onze economie. Een economie die – als ik afga op ons geweldige partnernetwerk – langzaam de goede kant op gaat. De geest is echter ook kritisch: ik verlies mezelf soms in dat wat er niet goed gaat. Ik murmel iets onverstaanbaars terug. En wacht eens, hoorde ik hem nu het cijfer van Nieuwe Economie Index (NEx) van januari 2023 bekend maken?
De geest van de toekomst
Gelukkig zie ik even later – net als Scrooge – ook de geest van de toekomst. Hij helpt me dromen over een toekomst waarin MVO Nederland werkt met de bedrijven in ons netwerk aan innovatieve, nieuwe manieren om financieel, maatschappelijk en natuurlijk winstgevend te ondernemen. Een toekomst waarin de NEx zichtbaar maakt dat we het kantelpunt halen van twintig procent en de term ‘nieuwe’ economie verdwijnt omdat het de standaard wordt.
Ik droom even verder over onze toekomst. Ik zie dat ons programma Ongemak in de Boardroom ervoor zorgt dat bestuurders en commissarissen het ongemakkelijke gesprek over duurzaamheid wél durven aangaan. Dat ons jaarlijkse festival hét inspirerende hoogtepunt voor werkend Nederland is. Dat het collectief Boeren. Natuurlijk! de biodiversiteit versterkt door honderden boeren te helpen omschakelen naar natuurlijke landbouw. Dat grootbedrijf én mkb dankzij onze projecten massaal werkt volgens de CSRD-richtlijn en jaarlijks rapporteert over de maatschappelijke impact die ze maken. En dat de activiteiten in onze agrifood-, bouw-, chemie-, drinkwater-, infrabeheer-, textiel- en zorgnetwerken de transitie de goede kant op sturen. En zo droom ik nog even verder…
Liefde voor wat was, is en komt
Ik word de volgende ochtend wakker en stroom over van liefde: laten we positief blijven en vooral koesteren wat goed gaat. Laten we vieren dat we met zijn allen de goede kant op gaan. En laten we de komende kerstperiode even stilstaan bij wat ons bindt en boeit. Ik rol in ieder geval opgewekt de kerstdagen in met liefde voor wat was, is en komt. Bedankt iedereen voor de fijne samenwerking en tot volgend jaar.