De coronacrisis en energietransitie: 3 vragen
opinie Groene energie 11 juni 2020
Wat betekent de coronacrisis voor toekomstbestendige ondernemers? In deze serie duiden onze experts wat de crisis betekent voor zijn of haar sector, wat je nu kunt doen en of er ook kansen liggen.
Door het coronavirus leerden we de term ‘flatten the curve’ kennen. Daardoor was er al snel een parallel te trekken met de klimaatcrisis. Ook de stijgende temperatuur moeten we afvlakken voordat we een kritieke lijn overschrijden. Om dat te bereiken is het belangrijk sterk in te zetten op de energietransitie. Maar ook daarop heeft corona invloed. In deze blog beantwoord ik drie vragen die je als ondernemer of beleidsmaker zou kunnen hebben hierover.
1. Wat betekent de coronacrisis voor de energietransitie?
De energietransitie in Nederland speelt een essentiële rol in het bereiken van de nieuwe economie. Het is ons doel dat we veel meer groene energie opwekken, en minder afhankelijk worden van fossiel. Gezien de lage score van groene energie op de Nieuwe Economie Index – slechts 6,2 procent – moet er nog enorm veel gebeuren. En dat gaat niet alleen over zonnepanelen en windenergie, maar ook om het ombouwen van fabrieken die draaien op fossiele energie naar elektrische machines. Kortom: een grote opdracht, die bepaald niet wordt gestimuleerd door de coronacrisis.
Allereerst zie je nu dat er veel projecten stilliggen. Zo kunnen plaatsers van zonnepanelen zich bijvoorbeeld lastig houden aan de anderhalve meter, waardoor ze opdrachten afzeggen. Anderzijds stellen huishoudens en bedrijven zelf ook opdrachten uit. Uit onderzoek van NVDE blijkt dat twee op de drie bedrijven in de energiesector projecten hebben die stilliggen. Kortom: op de korte termijn heeft dit een flinke impact op omzetten en de transitie. Maar als ook de economische crisis echt doorzet, is te verwachten dat mensen duurzame energie-investeringen zelfs helemaal zullen afblazen, omdat ze geen financiële ruimte hebben om de terugverdientijd af te kunnen afwachten. Dan kan het wel eens lastig zijn om de doelen voor duurzame energie te halen. In het Klimaatakkoord is namelijk afgesproken dat in 2030 70 procent van alle elektriciteit uit hernieuwbare bronnen komt.
2. Wat voor maatregelen kunnen ondernemers nemen?
Energiebedrijven kunnen nu inzetten op communicatie. Door te blijven vertellen dat we een Klimaatakkoord hebben met doelen. Door inzichtelijk te blijven maken wat de terugverdientijd is van duurzame investeringen in bijvoorbeeld zonnepanelen of windenergie. En door hun verhaal te blijven vertellen vanuit het perspectief van de nieuwe economie.
Bedrijven die nog niet zijn overgestapt op duurzame energie of dit zelf nog niet opwekken, kunnen de tijd goed besteden om bijvoorbeeld eens uit te zoeken of zonnepanelen een optie zijn. Als tip zou ik daarbij willen geven: er zijn nog steeds volop subsidies beschikbaar bij de overheid, ook in coronatijd. Maak daar gebruik van.
Een advies vanuit mijn rol als lobbyist bij MVO Nederland is dat als je als ondernemer ook invloed kunt hebben op wat lokale en nationale overheden doen. Maak het effect van duurzame energie op jouw bedrijf inzichtelijk en breng het naar voren op plekken waar je invloed hebt. Bijvoorbeeld via de belangenbehartigingsactiviteiten van MVO Nederland – die beschikbaar zijn voor koplopers. Zo kun je samen met gelijkgestemde ondernemers laten horen wat je nodig hebt qua spelregels en wetgeving. Essentieel als we de transitie willen bewerkstelligen, zo laat corona ook nu zien. De opgelegde regels van de overheid kunnen we goed volgen. Laten we dat ook doen rondom duurzame energie.
3. Zie je ook kansen op het vlak van de overgang naar een nieuwe economie? Zo ja, welke?
Vanaf het allereerste weekend van de lockdown is er veel aandacht voor de klimaattransitie geweest. Zo zat Diederik Samsom direct bij televisieprogramma Buitenhof om over de Green Deal te praten. Ook is er oog voor het belang van ‘groen herstel’ uit de coronacrisis. Dat stemt me positief. Nu zie je bijvoorbeeld ook veel geluiden – onder meer van MVO Nederland – dat de steunpakketten die de overheid uitdeelt alleen op basis van duurzame voorwaarden mogen. Ook staat het Klimaatakkoord nog stevig op de politieke agenda, wat volop kansen en aanknopingspunten biedt om de energietransitie te versnellen.
Ik denk dat de coronacrisis vooral de urgentie sterker laat voelen bij ondernemers. Ineens zien ze dat het systeem wél op pauze gezet kan worden. Dat mensen wél minder kunnen vliegen. En dat mensen wél minder kunnen autorijden. Als ze maar een gemeenschappelijke urgentie voelen. Ondernemers hebben een verantwoordelijkheid om die gedragsverandering ook na corona vast te houden. Door zelf het goede voorbeeld te geven en te investeren in duurzame energie. De werelddoelen zijn er nog steeds – we moeten ze nog steeds halen op hetzelfde tijdstip. Laten we daar met zijn allen naar toewerken. Zeker met de verkiezingen van 2021 in aantocht. Wie weet leidt dat daarna wel tot een minister van de nieuwe economie. Zou mooi zijn, toch?
