Biodiversiteitverlies is nogal een abstract thema, dat geeft Roel Nozeman, senior adviseur Biodiversiteit bij ASN Bank, ruiterlijk toe. “Daarom is het goed om te beginnen met de vraag: waar en hoe raakt dit ons? Want dat het verlies aan biodiversiteit vroeg of laat élk bedrijf beïnvloedt, staat vast. Bijvoorbeeld operationeel, omdat de leveringszekerheid van bepaalde grondstoffen onder druk komt te staan. Of qua reputatie: ook consumenten worden zich steeds meer bewust van het probleem. En je kunt te maken krijgen met strengere wetgeving op dit gebied.”
Een voorbeeld. Stel, je hebt een bedrijf dat kleding en schoenen produceert. Nozeman: “Daar komt allerlei economische activiteit bij kijken: je gebruikt grondstoffen, er vindt transport plaats, in de fabriek wordt water verbruikt en geloosd en CO2 uitgestoten. Al die activiteiten veroorzaken een reeks milieueffecten, die stuk voor stuk weer invloed hebben op de biodiversiteit. Met de methode ReCiPe kun je die samenhang berekenen. Onder meer op basis van levenscyclus analyses (LCA’s) kun je specifiek voor jouw sector bepalen welk effect bijvoorbeeld een kilogram CO2-uitstoot heeft op de biodiversiteit.”
Oriënteer, meet, verbeter
Bijdragen aan het in stand houden of herstellen van de biodiversiteit begint dus met jouw invloed daarop in kaart brengen. “Je gaat je eerst oriënteren – waar zit onze invloed eigenlijk – en daarna meten. Ga eventueel te rade bij experts, want je kunt op complexe vragen stuiten.” Wanneer je uiteindelijk op een rij hebt waar in jouw bedrijf de grootste impact op biodiversiteit zit, kun je voor die activiteiten gaan kijken wat er anders kan, zegt Nozeman. “Kun je bijvoorbeeld duurzaam geproduceerde grondstoffen gebruiken? Of zorgen dat het afvalwater eerst gefilterd wordt, of zelfs hergebruikt?”
Niet open over biodiversiteit = niet open over financiële balans
Ook ASN Bank heeft deze exercitie doorlopen. In 2015 startte de bank met bepalen waarop zij de focus wilde leggen als het gaat om biodiversiteit. “In stakeholderbijeenkomsten stelden we onder meer de vraag: kijken we alleen naar onze activiteiten in Nederland, of ook in de keten?”, blikt Nozeman terug. “We kwamen erachter dat onze impact en risico’s met name in de keten zitten – bij de bedrijven en projecten die wij financieren dus. Die risico’s komen ook gestaag naar ons toe. Want investeren in een bedrijf dat niet transparant is over zijn invloed op biodiversiteit, is in feite hetzelfde als investeren in een bedrijf dat niet transparant is over zijn financiële balans. Die twee beïnvloeden elkaar steeds sterker.”
"Je zou het misschien niet zeggen vanwege de geringe aandacht die het onderwerp krijgt, maar biodiversiteitverlies is net zo urgent als klimaatverandering.”
Roel Nozeman, Senior adviseur Biodiversiteit ASN Bank
Aandacht uit de hele wereld voor open source methodiek
Toen ASN Bank de kaders helder had, begon het échte werk: de biodiversiteits-footprint van al haar financieringen berekenen. Daarvoor ontwikkelde de bank samen met adviesbureaus CREM en PRé Sustainability een methodiek, Biodiversity Footprint for Financial Institutions (BFFI), en stelde die open source beschikbaar. Naast de doelstellingen voor de eigen organisatie, wil ASN Bank namelijk de gehele financiële sector aanjagen op dit thema. Nozeman: “De methodiek en alle data zijn gratis beschikbaar voor iedereen. Niet alleen banken, ook andere, met name grote bedrijven kunnen dit toepassen. Daar dagen we iedereen toe uit.”
Aan aandacht geen gebrek: ASN Bank werd al snel benaderd door banken en andere instellingen uit de hele wereld die wilden weten hoe zij te werk is gegaan. “Natuurlijk is dat gaaf. Maar waar ik het meest trots op ben, is dat we met onze methodiek laten zien dat het – zelfs als financiële instelling – mogelijk is om je impact op de biodiversiteit te meten. Er is nu geen excuus meer om het niet te doen.”
Net zo urgent als klimaatverandering
ASN Bank heeft de eerste belangrijke stappen op weg naar haar biodiversiteitsdoel dus al achter de rug. Maar minstens zo belangrijk als het berekenen van de negatieve impact van het bedrijf op biodiversiteit, is het berekenen van de positieve invloed. “Wij financieren zoveel mogelijk bedrijven en projecten die bijdragen aan natuurherstel, bijvoorbeeld met agroforestry. Daarmee leveren we indirect een positieve bijdrage aan de biodiversiteit. Nadat we onze negatieve impact hadden berekend, deden we dat ook voor onze positieve. Als je die tegen elkaar afzet, hebben we op dit moment onderaan de streep nog een negatieve impact.” ASN Bank geeft zichzelf nog tien jaar om die om te buigen in een ‘netto positieve’ impact op de biodiversiteit. Dat is best kort, maar dat moet ook.”
ZELF AAN DE SLAG: DOWNLOAD DE 100 MVO-TIPS
Ben je overtuigd door dit mvo-voorbeeld en wil je niet achterblijven in de oude economie? Met onze 100 mvo-tips breng je jouw bedrijf zo die nieuwe economie in! Vul hieronder je gegevens in en je ontvangt de link direct via je e-mailadres.